Sơ cứu khi bị bỏng do axit

Bỏng axit

Khi axit tiếp xúc với da sẽ làm ngưng kết protein của  mô và hút nước của tế bào, hoá hợp với protein thành protein axit. Nồng độ axit càng đậm đặc và thời gian tiếp xúc kéo dài thì hiện tượng ngưng kết càng nhanh và mạnh, bỏng càng sâu.

1. Đau rát, nóng khi bị bỏng. Trạng thái đau xuất hiện muộn. Nếu là các dung dịch axit loãng, đau kéo dài vài ngày.     

2. Tổn thương bỏng thường xuất hiện dưới hình thể các vết mầu khác nhau tuỳ loại axit.

- Bỏng axit H₂SO₄ mầu xám rồi thành mầu nâu.    

- Bỏng HNO₃ lúc đầu mầu vàng rồi chuyển thành mầu sẫm.   

- Bỏng HCL: mầu vàng nâu.      

- Bỏng axit Tricloroaxetic: mầu trắng.

- Bỏng axit Flohydric: mầu đỏ với hoại tử ở trung tâm.

- Bỏng axit Phenic: mầu xanh sẫm hoặc mầu vàng đỏ

3. Tổn thương bỏng axit có hình giọt nước chảy hoặc vết mực rơi hoặc thành một đám hoại tử khô. Vết bỏng lúc đầu không có viền viêm đỏ bao quanh, nhưng từ ngày thứ 12 trở đi xuất hiện viêm xung huyết phù nề bao quanh

4. Bỏng nông do axit: ngày thứ 4-10 lớp hoại tử của thượng bì sẽ bong, lộ một nền biểu mô non hoặc mô hạt có các đảo biểu mô. Da non hoặc sẹo bỏng mầu hồng hoặc thẫm màu hơn da lành. Bỏng trung bì thường dễ lành sẹo lồi.

5. Bỏng sâu do axit: Khi khám thấy vết bỏng lõm xuống so với vùng da lành xung quanh. Vết bỏng mất cảm giác hoàn toàn, phù nề phất triển mạnh và kéo dài. Hoại tử bỏng rụng từ ngày thứ 18-30 trở đi. Mô hạt hình thành. 

6. Một số axit gây độc cho cơ thể như axit focmic, axit cromic, axit muriatic, axit sunfuric.
  Xử lý khi axit dính vào mắt

Rửa sạch mắt với vòi nước ấm trong 20 phút để làm loãng nồng độ axit

Axit nếu bị dính vào mắt khá nguy hiểm vì nó gây bỏng rát mạnh, gây hoảng loạn cho người bệnh. Trong trường hợp axit dính vào mắt người bệnh cần giữ được bình tĩnh tránh trường hợp thấy đau rát đưa tay lên dụi mắt việc này rất nguy hiểm khiến axit loang ra và làm tổn thương các vùng giác mạc ngây nguy hiểm hơn cho mắt.

Sau đó thực hiện các việc như sau:

§  Rửa sạch mắt với nước. Dùng nước sạch chảy từ vòi nước ấm trong ít nhất 20 phút. Có thể dùng vòi hoa sen phun nước ấm lên trán cho nước chảy tràn qua bên mắt bị hóa chất. Hoặc hướng vòi phun vào phần sống mũi giữa hai mắt nếu cả hai mắt đều bị dính hóa chất.

§  Cúi đầu dưới vòi nước và nghiêng sang một bên. Sau đó cố mở bên mắt bị bỏng axit trong khi cho nước chảy nhẹ nhàng.

§  Người bị bỏng cần được rửa tay thật sạch bằng xà phòng và nước. Rửa tay thật kỹ để đảm bảo không còn axit hoặc xà phòng dính trên đó.

§  Nếu người bị bỏng có đeo kính áp tròng thì cần được tháo bỏ ngay kính áp tròng ra, nếu kính chưa bị tuột ra trong khi rửa mắt bằng nước.

Nếu cò kính râm thì đeo ngay kính cho người bị bỏng vì khi bị bỏng mắt rất mẫn cảm với ảnh nắng, sau đó chuyển người bị bỏng đến cơ sở y tế gần nhất để được điều trị.

Xử lý khi axit dính vào da

Sau khi bị bỏng cần rửa sạch vết thương với nước lạnh

§  Cũng như đối với việc axit dính vào mắt việc đầu tiên cũng là rửa sạch axit trên da. Rửa sạch hóa chất ra khỏi bề mặt da dưới vòi nước lạnh trong 15 phút trở lên.

§  Xé bỏ ngay nhưng quần áo hoặc đồ trang sức đã bị dính hóa chất trên người. Chú ý không cởi quần áo người bị bỏng không vì như thế rất dễ gây lột da. Khi tiếp xúc nhớ không tiếp xúc bằng tay không

§  Che phủ vùng bị bỏng bằng băng gạc khô, vô trùng hoặc quần áo sạch.

§  Gọi xe cấp cứu hoặc đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhần để được cấp cứu và điều trị

Việc cần tránh trong sơ cứu người bệnh

§  Không cố gắng cởi phần quần áo dính với vết bỏng nặng. Vì như thế đau đớn, làm lột phần da thịt theo và làm tăng nguy cơ nhiễm trùng vết thương.

§  Không ngâm vết thương trong nước.Vết thương do axit gây ra rất dễ bị nhiễm trùng do đó việc rửa sạch vết thương cần thực hiện dưới dạng vòi nước không nhâm trực tiếp trong nước.

§  Không sử dụng đá chườm lên vết thương. Nó có thể làm tổn thương da và gây bỏng kép

§  Không sử dụng khăn lau có sợi. Các sợi có thể dính vào vết bỏng và gây đau đớn cho nạn nhân khi lấy ra và cũng làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn vào vết thương nữa.

§  Không bóp hay làm vỡ các bong bóng nước.

§  Không sử dụng bơ, dầu, kem đánh răng bôi lên vết bỏng. Chúng sẽ dính vào vết thương và gây đau đớn cho nạn nhân.

Axit tác động rất nhanh đến da, khi bị axit dính vào chưa đầy 5 giây người bệnh có thể bị bỏng nặng vì vậy nếu không được sơ cứu kịp thời, axit sẽ tiếp tục làm cháy da, tổn thương xương và các bộ phận khác trong cơ thể.